Baraha Evi
Topografya, Ekoloji ve Kültür Ekseninde Fareej’i Yeniden Düşlemek
Çağdaş banliyö yayılımının sert kabuğunun altında unutulmuş bir mantık uyuyor – fareej (geleneksel Arap mahalle dokusu): gölgeli yollar, geçirgen eşikler, ortak avlular ve yapı biçiminde yazılı iklim bilgeliğiyle kümelenmiş bir yaşam yapısı tanımlandı.
Baraha (bahçe), zemin, hava ve suyu mimari aktörler olarak yeniden hayal ederek bu kolektif zekayı uyandırıyor.
Bu öneri, birçok tasarımın sona erdiği yerden başladı: toprakla. Yollara dik vadiler kazıldı; böylece yağmur suyu akıyor, yerleşiyor ve toprağı besliyor. Bu kazılmış çizgiler yalnızca drenaj hattı oluşturmadı – aynı zamanda yeşil arterler, sosyal geçişler ve ekolojik hafıza tanımlandı. Evler bu koridorların üzerine yerleştirildi; böylece rüzgâr geçiyor, gölge oluşuyor ve toprak nefes alıyor.
Binalar arasında sikkalar (geçitler) damarlar gibi kurgulandı, komşular arasında bağlantılar kuruluyor. Bu yolların kesişimlerinde barahalar oluşturuldu – insanların buluştuğu, dinlendiği ve ait hissettiği küçük kentsel akciğerler olarak çalışıyor. Her ev, mahremiyet ve topluluğu bir mekânsal dokuda birleştirerek kamusal alana bir parça veriyor.
Baraha, bölgenin topografik, kültürel ve iklimsel DNA’sından beslenecek şekilde tasarlandı. Nostalji değil, süreklilik önerildi – bilgelik, su, rüzgâr ve insan sürekliliği. Ekolojik aciliyet ve sosyal parçalanma çağında, geçmişi tekrarlamak yerine yeniden yaşamayı öğrenmek için toprağa dönüldü.
Ev, çift kollu bir dolaşım etrafında kurgulandı: sikka ile hizalanmış kamusal misafir aksı ve sakinler için özel bir döngü oluşturuldu. Majlis (meclis) ve ofis doğrudan kamusal alana bağlandı; misafirperverliği ve açıklığı destekleyen bir kurgu tercih edildi. Oturma alanları iç avluya yönlendirildi; yatak odaları, mahremiyet ve iklim konforu sağlamak için üst katta konumlandırıldı. Mekansal katmanlama, termal zonlama ve sosyal filtreleme sağlıyor; dış eşikler alanlar arasında geçişi kolaylaştırıyor. Yapı, tanımlı ekleme alanları ile gelecekteki büyümeyi öngörecek şekilde tasarlandı; evin kısmi geri çekilmesiyle ortak baraha alanları oluşturuldu ve özel parsel ile ortak sokak arasındaki geleneksel karşılıklılık yeniden kuruldu.
Baraha çevresindeki işlevler özenle yerleştirildi; açıklık, iklim ve gelenek arasında denge sağlandı. Majlis ve ofis sikkaya yönlendirildi, açıklıklardan yumuşak ışık alıyor ve topluluk alanı ile görsel ilişki kuruyor. Majlis’in derin oturma basamakları zemine kazıldı, gayriresmî buluşmaları ve pasif serinlemeyi teşvik ediyor. Avlunun geçirgen döşemesi ve yerli bitkilendirmesi doğayı içeri taşıyor; esinti geçişine ve ışığın dağılmasına olanak tanıyor.
Sikka duvarı ve avlu cephesi, geleneksel havalandırma açıklıklarının yeniden yorumu ile tasarlandı – hava sirkülasyonuna izin veriliyor, yağmurun içeri girişi engelleniyor. Bu pasif elemanlar konforlu mikroiklimler oluşturuyor. Ev, barahaya alan bırakmak üzere geri çekildi; böylece özel parsellerin mahalle yaşamına katkı sunduğu mekânsal bir kültür desteklendi.
Ev, katmanlı mekânsal düzenleme ile açıklık ve mahremiyet arasında denge kuracak şekilde tasarlandı. Ayrı bir girişi olan oturma odası, sosyal ritüeller ve termal rahatlama için planlanan gölgeli iç avluya (hawsh) açılıyor. Hawsh içinde geleneksel falaj (su yolu) sistemi, sığ bir havuzdan suyu nazikçe dolaştırıyor; buharlaşma ile serinlik ve akustik sakinlik sağlanıyor. Falaj, parsel dışına uzanacak şekilde tasarlandı; birçok evin altından geçerek ortak konfor ve ekolojik süreklilik ağı oluşturuyor.
Ev genelinde iki gelişmiş barjeel – rüzgâr kulesi – pasif iklim motorları olarak tasarlandı. Sıcak hava, rüzgâr yakalayıcılar aracılığıyla yukarıdan çekiliyor, filtreleniyor ve serin bir merkezi kanala yönlendiriliyor. Bu kanal, soğutulmuş su ile termal olarak düzenleniyor; hava, odalara yayılmadan önce serinletiliyor. Soğutma için kullanılan su, zemindeki bir havuzda toplanıyor ve pompa ile tekrar yukarıya gönderiliyor. Bu düşük enerjili döngü, evin neredeyse tüm alanlarının doğal havalandırma ve iklim dengelemesiyle donatılmasını sağlıyor.
Künye
Konum: Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri
İşveren: Mohammed Bin Rashid Kamu İnovasyonu Merkezi
Ekip: Y. Burak Dolu, Merve Torlak, Koray Bayraktutan, Tuğçe Baylan, Kutay Şengöçmen, Celil Emre Kınalı, Zeynep Kılıç, Osman Kongul, Ayşenur Eke, Asya Çiçek Nas, Saleh Malek
Proje Tarihi: 2025
Kapalı Alan (m²): 440
Arsa Alanı (m²): 540
Tür: Mimari Tasarım, Kentsel Tasarım, Peyzaj
Program: Konut
Kapsam: Konsept Tasarım
Gallery
Proje Konumu
KOOP Mimarlık
Şahkulu Mahallesi,
Kumbaracı Yokuşu, No:57, D:5,
Beyoğlu / İstanbul / Türkiye
Al Tayseer Street, No 67, Flat 403,
Al Ain Central District, Abu Dhabi, UAE